De verborgen woorden in het Nederlands
De eerste Nederlandse uitgave, 1935
Hoewel er al vanaf 1858 handgeschreven kopieën van Bahá’u’lláh’s De Verborgen Woorden beschikbaar kwamen, en er in 1891 ook al passages in het Engels waren gepubliceerd, zoals bijvoorbeeld in A Traveler’s Narrative, een door ‘Abdu’l-Bahá geschreven geschiedenis die door de Britse oriëntalist professor Edward Browne was vertaald, duurde het tot 1900 vooraleer Amerikaanse bahá’ís zorgden voor de eerste complete Engelstalige uitgave van het werk.
In Nederlandse taalgebied is het de marxist Johan Visscher die in 1909 als eerste passages uit De Verborgen Woorden vertaalt. Zij maken onderdeel uit van Visscher’s artikel over het ‘Babisme en Behaïsme’ dat verschijnt in De Nieuwe Tijd, het maandblad van de Sociaal Democratische Arbeiders Partij. De auteur spreekt geen Arabisch of Perzisch en baseert zijn vertalingen daarom op het werk van de Franse bahá’í Hippolyte Dreyfus en diens Perzisch-Amerikaanse geloofsgenoot Ali Quli Khan. Enkele voorbeelden:
— ‘O kinderen van het Stof, Laat de rijken horen het middernachtelijk zuchten van de arme, opdat hun onachtzaamheid hen niet verderve en zij niet hun deel van de boom der rijkdommen verliezen.’ —
— ‘O gij die rijk zijt op aarde, de armen onder u zijn aan mijn zorg toevertrouwd; daarom zorgt voor hen, en laat u niet geheel door zorg voor uw eigen gemak in beslag nemen.’ —
— ‘O mijn dienaar, de laagsten der mensen zijn zij, die geen vruchten dragen op de aarde; zij worden in waarheid voor dood gerekend … De besten der mensen zijn zij, die winnen door arbeid, en uitgaven doen voor zich zelf en hun soort in de liefde voor God, de Heer der Schepselen.’ —
In 1914 komen opnieuw enkele passages in het Nederlands beschikbaar als de N.V. Theosofische Uitgeversmaatschappij te Amsterdam een 75 pagina’s tellende Amerikaanse bloemlezing, getiteld Algemene Beginselen der Bahaïbeweging, in vertaling publiceert. Een voorbeeld:
— ‘O Zoon des Geestes! Het beste van alles is voor mij de Rechtvaardigheid. Begeer niet, haar weg te werpen, zo gij Mij begeert, en verwaarloos haar niet, opdat gij aan Mij getrouw moogt wezen, want door haar zult gij er toe komen, om de dingen te zien met uw eigene ogen, niet door de ogen der schepselen en die te kennen door uw eigene kennis, niet door de kennis van enig mens ter wereld. Mediteer hierover — hoe gij behoort te zijn. Rechtvaardigheid is een van mijne gaven aan u en een van mijne Zorgen over u, deswege houd haar steeds voor ogen.’ —
Als Shoghi Effendi in 1922 het ‘Behoederschap’ over de internationale Bahá’í-gemeenschap aanvaardt, is een van zijn allereerste daden het in het Engels beschikbaar maken van Bahá’u’lláh’s Geschriften. Hij autoriseert daarmee hun Engelse vertaling en zet een standaard voor andere vertalers. Shoghi Effendi omschrijft De Verborgen Woorden als die ‘verrukkelijke verzameling van uitzonderlijke uitspraken’. En het is dan ook een van zijn eerste vertalingen. Eind 1923 schrijft de Behoeder aan de Amerikaanse Nationale Raad:
— ‘Ik sluit […] mijn gereviseerde vertaling bij van De Verborgen Woorden van Bahá’u’lláh, zowel de Arabische als Perzische, en hoop u in de toekomst meer van Zijn Woorden en Leringen te zenden.’ —
—Shoghi Effendi
Het Amerikaanse Bahá’í maanblad Star of the West deelt het nieuws in de boekenrubriek van haar december-nummer:
— ‘Een van de grootste gebeurtenissen in de recente geschiedenis van de Bahá’í-zaak is de verschijning van Shoghi Effendi’s Engelse vertaling van De Verborgen Woorden, die nu in toenemende mate een van de meest geliefde boeken ter wereld zal worden, omdat het in korte, heldere, en doordringende zinnen de essentie van het spirituele leven weergeeft. […]‘Abdu’l-Bahá sprak vaak over de noodzaak om ze adequaat te laten vertalen. En nu heeft de geliefde Behoeder van de Zaak, door de inspiratie van de Heilige Geest, ze in het mooiste Engels vertaald en een van de grootste vertalingen van de wereld geproduceerd. Als we ze in herinnering brengen, doordringt hun schoonheid ons verstand en onze geest als een goddelijk elixer, met een transformerende uitstraling, en door onze geest rijpt dat levende water ‘dat murmureert met de melodie van Uw glorie en Uw herinnering.’ —
— Star of the West
Een maand later (januari 1924) publiceert het tijdschrift enkele van deze door Shoghi Effendi vertaalde Verborgen Woorden. En nog datzelfde jaar zorgt het Bahá’í Publishing Committee te New York, in navolging van de Britse Bahá’í Raad, voor de eerste geautoriseerde Amerikaanse uitgave van het boek.
Voor de herziene uitgave van 1929 raadpleegt Shoghi Effendi ‘enkele Engelse vrienden’, waaronder de Ierse geestelijke George Townshend, en de Londense redacteur Ethel Rosenberg. Deze herziening verschijnt in 1932 in Londen in een nieuwe uitvoering. Het is de tweede druk van deze Londense editie die kapitein Jaap Liebau gebruikt voor zijn eerste Nederlandse vertaling die in 1935 in Rotterdam bij uitgeverij Nijgh & Van Ditmar wordt uitgeven in een oplage van 1.000 stuks.
